Czynności notarialne
Kompetencje zawodowe notariusza, jego status prawny oraz zasady funkcjonowania kancelarii notarialnej są uregulowane ustawą z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie (tekst jednolity: Dz.U.2019.540).
Notariusz, działając jako osoba zaufania publicznego, jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są zobowiązane lub pragną nadać formę notarialną. Czynności notarialne, podjęte przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
Notariusz realizuje czynności notarialne m.in. poprzez sporządzanie aktów notarialnych, aktów poświadczenia dziedziczenia, poświadczeń, protestów czy też spisywanie protokołów.
Notariusz obowiązany jest także zachować w tajemnicy okoliczności, o których powziął wiadomość ze względu na wykonywane czynności notarialne.
Przy dokonywaniu czynności notarialnych notariusz jest obowiązany czuwać nad należytym zabezpieczeniem praw i słusznych interesów stron oraz innych osób, dla których czynność ta może powodować skutki prawne.
Notariusz w zakresie wykonywania swoich uprawnień korzysta z ochrony przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
Czynności notarialnych notariusz dokonuje w siedzibie kancelarii notarialnej. Wyjątkowo czynność notarialna może być dokonana także w innym miejscu (np. szpital, mieszkanie strony), musi jednak za tym przemawiać charakter tej czynności lub jej szczególne okoliczności.
Katalog czynności notarialnych możliwych do zrealizowania w Kancelarii:
– dotyczących obrotu nieruchomościami oraz spółdzielczymi własnościowymi prawami do lokali
- umowy sprzedaży nieruchomości gruntowych, budynkowych, lokali oraz spółdzielczych własnościowych praw do lokali,
- umowy darowizny nieruchomości gruntowych, budynkowych, lokali oraz spółdzielczych własnościowych praw do lokali,
- umowy zamiany nieruchomości gruntowych, budynkowych, lokali oraz spółdzielczych własnościowych praw do lokali,
- umowy ustanowienia odrębnej własności lokali,
- umowy deweloperskie,
- umowy przedwstępne,
- warunkowe umowy sprzedaży,
- umowy zniesienia współwłasności nieruchomości oraz spółdzielczych własnościowych praw do lokalu,
- zbycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu,
- umowy przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umów zobowiązujących,
- przekształcenia spółdzielczych praw,
- umowy określające sposób korzystania z rzeczy wspólnej,
- umowy o dożywocie,
- umowy powierniczego nabycia własności,
- oferty przeniesienia własności nieruchomości oraz oświadczenia o przyjęciu ofert,
- umowy przeniesienia własności nieruchomości celem zwolnienia z długu,
- oświadczenia o wykonaniu prawa odkupu albo pierwokupu,
– dotyczących majątkowych stosunków małżeńskich oraz wykonywania władzy rodzicielskiej
- umowy modyfikujące wspólność majątkową małżeńską,
- umowy z zakresu majątków małżonków, w tym dotyczące podziału majątku wspólnego,
- ugody odnoszące się do sfery prawa rodzinnego,
- oświadczenia przedstawicieli ustawowych wyrażające zgodę na wyjazd poza granice RP małoletniego dziecka,
– dotyczących spraw spadkowych
- testamenty
- akty poświadczenia dziedziczenia,
- oświadczenia o odrzuceniu lub przyjęciu spadku,
- protokoły otwarcia i ogłoszenia testamentów,
- umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia,
- umowy działu spadku,
- umowy zbycia spadku,
- czynności związane z zarządcą sukcesyjnym,
– dotyczących działalności spółek kapitałowych i osobowych oraz fundacji
- umowy związane z powstaniem, funkcjonowaniem, rozwiązaniem/likwidacją,
- akty założycielskie, statuty,
- protokoły zgromadzeń wspólników/akcjonariuszy,
- protokoły zebrań zarządów, rad nadzorczych,
- oświadczenia o objęciu udziałów/akcji,
- umowy wniesienia aportów na pokrycie udziałów/akcji,
- czynności dokonywane w związku z przekształceniem jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę,
– pozostałe czynności
- akty ustanowienia hipotek,
- oświadczenia o zwolnieniu nieruchomości spod obciążeń,
- akty ustanowienia służebności oraz użytkowania,
- pełnomocnictwa,
- umowy najmu, w tym najmu okazjonalnego,
- umowy dzierżawy,
- akty poddania się egzekucji,
- umowy przejęcia długu,
- umowa o rentę,
- umowy przelewu wierzytelności,
- protokoły z zebrań wspólnot mieszkaniowych,
- umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie,
- legalizacje własnoręczności podpisów na okazanych dokumentach oraz wzory podpisów,
- przyjęcia na przechowanie dokumentów, pieniędzy, papierów wartościowych oraz danych na informatycznym nośniku danych,
- sporządzenie wypisów, odpisów i wyciągów dokumentów oraz daty okazania dokumentu,
- protokoły stawiennictwa/niestawiennictwa określonych osób w określonym czasie,
- protokoły stwierdzające przebieg pewnych czynności i zdarzeń wywołujących skutki prawne (w tym protokół z treści strony internetowej, protokół odczytania SMS),
- sporządzanie poświadczeń, protestów weksli i czeków, deklaracji wekslowych,
- sporządzanie projektów aktów, oświadczeń i innych dokumentów,
- sporządzanie innych czynności wynikających z odrębnych przepisów.
Dokumenty
Przed dokonaniem czynności notarialnej najlepiej mailowo bądź telefonicznie skontaktować się z Kancelarią, celem uzyskania indywidualnej informacji w przedmiocie rodzaju dokumentów potrzebnych do przeprowadzenia stosownej czynności.
Wszelkie wyjaśnienia w zakresie planowanej czynności notarialnej udzielane są nieodpłatnie.
Koszty
Notariuszowi za dokonanie poszczególnych czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie, ustalane w oparciu o rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (tekst jednolity: Dz.U.2018.272).
Usługi notarialne są opodatkowane podatkiem od towarów i usług wynoszącym aktualnie 23 %, w związku z czym do pobieranej taksy notarialnej każdorazowo doliczany jest podatek VAT.
Jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia.
Charakter niektórych przeprowadzanych w Kancelarii czynności notarialnych nakłada na notariusza obowiązek pobrania na rzecz Skarbu Państwa stosownych pieniężnych danin publicznych. Są to podatki (t.j. podatek od czynności cywilnoprawnych i podatek od spadków i darowizn) oraz opłaty sądowe, które notariusz przekazuje na rachunki bankowe odpowiednich instytucji państwowych.
Notariusz obowiązany jest uzależnić sporządzenie aktu notarialnego od uprzedniego uiszczenia przez strony należnych opłat sądowych oraz podatków.